Linki sponsorowane


Ginekomastia to przerost gruczołów piersiowych wyrażony przerostem tkanki właściwej gruczołu sutkowego u mężczyzn. Ginekomastia jest objawem, który może pojawiać się z różnych przyczyn i w każdym wieku. Ginekomastię obserwuje się jako zjawisko występujące obustronnie lub jednostronnie, częściej jednak po stronie lewej. Niemniej jednak należy pamiętać o lipomastii cechującej się jedynie nadmiarem tkanki tłuszczowej. Tkanka tłuszczowa w przeciwieństwie do przerostu właściwej tkanki gruczołowej w prawdziwej ginekomastii ma miękką konsystencję. Często u otyłych mężczyzn dochodzi do wzrost tkanki tłuszczowej - wówczas wywiad i badanie przedmiotowe, w którym nie stwierdza się twardości wokół otoczki sutka sugeruje lipomastię. Ale nie tylko u mężczyzn w wieku dojrzałym spotykamy się z ginekomastia lub lipomastią. Otóż z niepatologiczną ginekomastią spotykamy się u większości noworodków w 3-5. dniu życia. Jej przyczyną odczyn ciążowy związany z wysokim poziomem estrogenów w krążeniu łożyskowo - płodowym matki. Objaw ten cofa się zazwyczaj po upływie 3-4 tygodni. Natomiast ginekomastię u małych dzieci przed okresem pokwitania, może wywołać wchłonięcie małej ilości estrogenów przez skórę, drogą wziewną lub doustną. U dwóch trzecich chłopców w okresie pokwitania występuje wyraźne powiększanie jednego lub obu gruczołów piersiowych, czemu towarzyszy tkliwość dotykowa. Jej przyczyną jest podotoczkowy przerost gruczołu sutkowego. W ciągu kilku miesięcy zjawisko to zupełnie ustępuje. Przyczyny ginekomastii
Głównym czynnikiem mammotropowym wpływającym na wzrost sutków jak wiemy jest prolaktyna. Ale istnieje związek między działaniem prolaktyny, estrogenów i progesteronu w procesie wzrastania sutków tak, że u większości mężczyzn z ginekomastią, którzy wykazują prawidłowy poziom prolaktyny dodatkowo wykazują podwyższony poziom estrogenów, a te jak wiemy są bodźcem stymulującym wydzielanie prolaktyny. Wśród przyczyn ginekomastii u mężczyzn po 50 roku życia wymienia się mechanizm przejścia wczesnych androgenów w estrogeny pod wpływem wzrastania tkanki tłuszczowej. Zaburzenie równowagi pomiędzy androgenami i estrogenami leży u podstaw ginekomastii, czyli względny nadmiar estrogenów wywołany spadkiem androgenów może być bodźcem pobudzającym sutek do wzrostu. Badania jednak pokazują, że prawdziwa przyczyna powstawania ginekomastii leży w pierwotnej lub wtórnej nadczynności przysadki, przy czym nie można całkowicie wykluczyć działania pośredniego innych hormonów, między innymi nadnerczy i tarczycy.
Podsumowanie przyczyny ginekomastii:
- fizjologiczna (noworodki, okres dojrzewania, starcy),
- wtórna do nowotworu produkującego estrogeny (nowotwory gonad, nadnerczy),
- spowodowana zwiększoną konwersją (hormonów męskich) androgenów do estrogenów (raki nadnerczy, nadczynność tarczycy, uszkodzenie wątroby, po dłuższym głodzeniu (refeeding),
- niedostateczna biosynteza androgenów (zespół Klinefeltera, inne uszkodzenia jąder),
- defekt receptorów dla testosteronu (zespół feminizujących jąder, zespół Reifensteina),
- po stosowaniu leków (leki psychotropowe, przeciwnadciśnieniowe, przeciwgruźlicze, hormonalne),
- rzekoma u osób otyłych.

Zmniejszenie stężenia androgenów
Zmniejszenie syntezy androgenów lub wzrost oporności na androgeny może przyczynić się do pojawienia się ginekomastii u chorych ze:
- schyłkową niewydolnością nerek,
-z marskością wątroby,
-w przebiegu raka wątroby i zaburzeń krążenia wątrobowego.
Ważne z punktu widzenia klinicysty są zaburzenia funkcjonowania osi podwzgórze-przysadka i międzymózgowia ponieważ nieprawidłowe ich funkcjonowanie odgrywa rolę w powstaniu ginekomastii w przebiegu:
- urazowych uszkodzeniach rdzenia kręgowego,
-chorobie Parkinsona,
-dystrofii nerwowo - mięśniowej,
-jamistości rdzenia
-gigantyzmu przysadkowego,
- akromegalii,
- chorobie Cushinga,
-chorobie Basedowa.
Do powstania ginekomastii przyczyniają się także leki:
- przeciwnowotworowe, np. Busulfan - stosowany w leczeniu przewlekłej białaczki szpikowej
- przeciwnowotworowe np.winkrystyna - używana w zwalczaniu raka sutka, białaczek, ziarnicy złośliwej oraz
-leki antyandrogenne (Cyproteron i Flutamid), podawane w leczeniu raka prostaty. Ginekomastię najlepiej ocenić u pacjenta w badaniu palpacyjnym, gdzie stwierdza się wyczuwalny rozrost tkanki gruczołowej o twardej konsystencji. Często współistnieją inne objawy zaburzeń hormonalnych, np. kobiecy typ owłosienia. Potwierdzić diagnozę można poprzez wykonanie badań biochemicznych:
- poziom testosteronu w surowicy,
-poziom estradiolu, HCG lub/i LH oraz poprzez
-badania czynności wątroby (poziom bilirubiny, aminotransferaz, proteinogram, czas protrombinowy),
W przypadku podejrzenia nowotworu wykonuje się badanie ultrasonograficzne i mammograficzne. Czas na bezpieczny masaż: pomysł na zamieszczenie takiej krótkiej informacji o ginekomastii jak zwykle narodził się po tym jak miałem do czynienia z pacjentem, u którego rozpoznałem ginekomastię. Stało się krótko po tym jak zacząłem wykonywać zabieg masażu, przerwałem masaż, a pacjenta poinformowałem o przyczynach takiego zachowania. Po trzech tygodniach od chwili tej wizyty, po wykonaniu badań biochemicznych i po ocenie gruczołów przez onkologa pacjent pojawił się u mnie z kompletem badań oraz w celu uzupełnienia wywiadu dającego w efekcie odpowiedź na pytanie o przyczyny ginekomastii. Ciekawy, rzadki problem w gabinecie lekarza-masażysty.

Autor: Grzegorz Lewandowski
Źródło: www.ckm-akson.edu.pl